Η 8η Μάρτη, η Παγκόσμια Μέρα για τα Δικαιώματα των Γυναικών, σημαδεύεται φέτος από το ξέσπασμα του «me too» στην Ελλάδα. Οι καταγγελίες της Σοφίας Μπεκατώρου άνοιξαν τον ασκό του Αιόλου. Παράλληλα άπλωσαν ένα δίχτυ προστασίας έτσι ώστε οι καταγγελίες όλων των γυναικών που ακολούθησαν, διάσημων και «άσημων», να μην αντιμετωπιστούν με απαξίωση και αδιαφορία (τουλάχιστον από ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας) αλλά να γίνει η σεξουαλική κακοποίηση και η σεξουαλική παρενόχληση των γυναικών κεντρικό ζήτημα συζήτησης.
από τις «Μαχητικές & Ελεύθερες»
Η συνείδηση πάνω στα ζητήματα του σεξισμού, της βίας κατά των γυναικών και συνολικά της γυναικείας καταπίεσης ήταν οξυμένη τα τελευταία χρόνια. Ιδιαίτερα η συνείδηση ενός μεγάλου κομματιού των νέων γυναικών. Εμπνευστήκαμε από τους αγώνες των γυναικών στη Λ. Αμερική που ξεκίνησαν το 2015 να διαδηλώνουν κατά εκατοντάδες χιλιάδες φωνάζοντας «καμία λιγότερη». Ήταν κινητοποιήσεις ενάντια στις γυναικοκτονίες που σε χώρες όπως η Βραζιλία συμβαίνουν κυριολεκτικά κάθε μερικά λεπτά.
Στηρίξαμε τις διαδηλώσεις γυναικών ενάντια στην εκλογή του σεξιστή Τραμπ το 2016 και το κίνημα «me too» το 2017 που πήρε πρώτα μαζικές διαστάσεις στο Holywood, άγγιξε εκατομμύρια γυναίκες, και έφτασε να γίνει απεργία σε μια σειρά εργασιακούς χώρους, όπως τα Mac Donalds όπου οι γυναίκες εργαζόμενες φώναζαν το σύνθημα «δεν είμαι κομμάτι του μενού», διαμαρτυρόμενες για τη σεξουαλική παρενόχληση που υφίστανται διαρκώς από τους πελάτες.
Ακολούθησαν μεγάλοι αγώνες γυναικών ενάντια στους βιασμούς στην Ινδία, μεγάλοι αγώνες που νομιμοποίησαν την άμβλωση στην Ιρλανδία το 2018, και στην Αργεντινή το 2020. Ζούμε αυτή την περίοδο τους αγώνες των Πολωνών γυναικών για το ίδιο πράγμα. Το δικαίωμα να αποφασίζουμε εμείς για το σώμα μας!
Σταθμό αποτέλεσε και η πρώτη φεμινιστική απεργία στην Ισπανία το 2018 που κατέβασε 8 εκατομμύρια στους δρόμους και άλλαξε το στόχο του γυναικείου κινήματος διεθνώς για την 8η Μάρτη. Να μην είναι η 8η Μάρτη μόνο μια μέρα παγκόσμιας διαμαρτυρίας, αλλά μια μέρα όπου οι εργαζόμενες γυναίκες και οι άντρες σύμμαχοι τους χρησιμοποιούν το πιο δυνατό όπλο που έχουν στα χέρια τους οι εργαζόμενοι. Την απεργία.
***
Στην Ελλάδα δεν είχαμε βέβαια κινήματα τέτοιου μεγέθους. Κινητοποιηθήκαμε όμως, ασκήσαμε τεράστια πίεση και καταφέραμε οι δολοφόνοι της Ελένης Τοπαλούδη να μπουν στη φυλακή. Είχαμε άμεσα αντανακλαστικά όταν εκκλησιαστικές οργανώσεις πήγαν να ξεκινήσουν εκστρατεία για να καταργήσουν το κεκτημένο δικαίωμα μας στην άμβλωση. Οι αφίσες τους κατέβηκαν από το μετρό και τους δημόσιους χώρους κακήν κακώς, μέσα σε μια μέρα. Στις 25 Νοέμβρη, μέρα ενάντια στη βία κατά των γυναικών, προχωρήσαμε σε συγκεντρώσεις παρά τις αυθαίρετες και αυταρχικές απαγορεύσεις της κυβέρνησης. Αντιδράσαμε άμεσα στις συλλήψεις και αναγκάσαμε την κυβέρνηση να πάρει πίσω τις κατηγορίες. Σήμερα έχουμε για πρώτη φορά μαζική κατακραυγή και κοινωνικό εξοστρακισμό για μια σειρά «διάσημους» που έχουν καταγγελθεί από μια σειρά γυναίκες (σε κάποιες περιπτώσεις και άντρες) για βιασμούς ή σεξουαλική παρενόχληση. Και φυσικά το γυναικείο κίνημα, τα προοδευτικά σωματεία και οι οργανώσεις της Αριστεράς πρέπει να βρισκόμαστε σε επιφυλακή και να διασφαλίσουμε ότι δεν θα γλιτώσουν την τιμωρία.
Έχουν γίνει μεγάλα βήματα.
Έχουμε όμως πολύ δρόμο ακόμα μπροστά μας.
Η κοινωνία μας παραμένει πατριαρχική. Ο καπιταλισμός διατήρησε την πατριαρχία που ήταν χαρακτηριστικό και όλων των προηγούμενων ταξικών κοινωνικών συστημάτων. Όπως διατήρησε και καλλιέργησε ακόμα πιο βαθιά τον ρατσισμό και την ξενοφοβία, την ομοφοβία και κάθε τεχνητή διαίρεση που μπορεί να βρει. Το «διαίρει και βασίλευε» το χρησιμοποιούσαν από αρχαιοτάτων χρόνων οι κυβερνώντες του κόσμου…
Γι’ αυτό ακόμα και σήμερα στην Ελλάδα
9 στις 10 γυναίκες έχουν παρενοχληθεί σεξουαλικά στο χώρο εργασίας τους.
1 στις 4 γυναίκες είναι θύμα σωματικής ή/και σεξουαλικής βίας –ποσοστό που την περίοδο της «καραντίνας» αυξήθηκε δραματικά
Μόνο 150 από τους 5.000 βιασμούς που διαπράττονται κάθε χρόνο, καταγγέλλονται στην αστυνομία και ακολουθούν τη δικαστική οδό, ενώ ακόμα λιγότεροι είναι οι δράστες που τελικά τιμωρούνται.
***
Ένα μεγάλο κομμάτι των ανδρών, αν όχι το μεγαλύτερο, δεν δέχεται ότι το ΟΧΙ των γυναικών σημαίνει ΟΧΙ. Δεν το σέβεται γιατί δεν βλέπει τη γυναίκα σαν ισότιμη. Ασκεί αφόρητη πίεση, προσπαθεί με κάθε τρόπο να επιβληθεί σε κάτι που θεωρεί ότι του ανήκει κι έχει πάνω του δικαιώματα και εξουσία. Και σε μια κοινωνία όπου η κουλτούρα του βιασμού είναι διάχυτη, ένα κομμάτι περνά τη γραμμή και εγκληματεί.
Ο βιασμός είναι το μόνο έγκλημα όπου το θύμα θα στιγματιστεί περισσότερο από τον θύτη. Είναι επίσης το μόνο έγκλημα όπου θα δικαιολογηθεί σε τόσο μεγάλο βαθμό.
1/3 των ανδρών στην Ελλάδα και την Ευρώπη θεωρούν το βιασμό δικαιολογημένο κάτω από κάποιες συνθήκες! Όπως για παράδειγμα αν η γυναίκα ήταν μεθυσμένη, αν γυρνούσε μόνη της το βράδυ στο σπίτι, αν είχε φλερτάρει προηγουμένως με τον βιαστή, ή αν την είχε συνοδέψει μέχρι το σπίτι.
Ο βιασμός είναι το μόνο έγκλημα όπου συστηματικά επιρρίπτεται ευθύνη στο θύμα, ενώ για τον βιαστή αναζητούνται ελαφρυντικά. Το ίδιο ισχύει πολύ συχνά για την βία κατά των γυναικών και τις γυναικοκτονίες.
Όταν περιστατικά βίας κατά των γυναικών δημοσιοποιούνται στα ΜΜΕ, συνήθως παρουσιάζονται ως εγκλήματα πάθους, αποτέλεσμα ζήλιας, κατανάλωσης αλκοόλ ή ψυχολογικών προβλημάτων από την πλευρά του δράστη, κοκ. Με αυτό τον τρόπο προσφέρεται έμμεσα στους δράστες μια δικαιολογία που πολύ σπάνια θα δούμε σε άλλα εγκλήματα.
Την ίδια στιγμή η αστυνομία αντιμετωπίζει την ενδοοικογενειακή βία και γενικά τη βία κατά των γυναικών σαν προσωπικό ζήτημα – την ίδια άποψη έχει δυστυχώς το 80% της κοινωνίας. Η αστυνομία όμως πάει ένα βήμα παραπέρα. Αποτρέπει συστηματικά τα θύματα να προχωρήσουν σε μηνύσεις, προτρέποντάς τα να βρουν άλλες λύσεις. Επίσης καθυστερεί συστηματικά να φτάσει όταν κληθεί να παρέμβει σε περιστατικά ενδοοικογενειακής και έμφυλης βίας. Δεν περιμέναμε βέβαια να υπάρχει ιδιαίτερη ευαισθησία απέναντι στη έμφυλη βία, σ’ ένα κλάδο που ασκεί ο ίδιος βία σε όποιον τολμά να διεκδικεί και να παλεύει στο δρόμο για τα δικαιώματά του.
***
Η καταπίεση των γυναικών δεν είναι όμως μόνο κομμάτι της γενικής πολιτικής του «διαίρει και βασίλευε». Έχει και πολύ συγκεκριμένα, πολύ απτά κέρδη για το σύστημα.
Η απλήρωτη εργασία των γυναικών σε ολόκληρο τον κόσμο (φροντίδα παιδιών, δουλειές στο σπίτι, φροντίδα άρρωστων μελών της οικογένειας κοκ) ανέρχεται σε 10 τρισεκατομμύρια δολάρια ετησίως! Είναι υπηρεσίες που θα έπρεπε στο μεγαλύτερο μέρος τους να παρέχει το κράτος και να πληρώνουν οι εργοδότες και τα ασφαλιστικά ταμεία.
Την ίδια στιγμή για κάθε 100 ευρώ που κερδίζει ένας άντρας μια γυναίκα κερδίζει κατά μέσο όρο 77. Η ανισότητα στις αμοιβές ανδρών και γυναικών παραμένουν γεγονός, παρά τους νόμους, δείχνοντας πέρα από κάθε αμφιβολία ότι βρισκόμαστε ακόμα πολύ μακριά από την ισότητα των δυο φύλων.
Όσα δικαιώματα κερδίσαμε μέχρι σήμερα, σαν γυναίκες, σαν εργαζόμενες, σαν μετανάστριες/ες και πρόσφυγες, σαν ΛΟΑΤΚΙ, τα κερδίσαμε μέσα από τους αγώνες μας. Το δικαίωμα στην ψήφο, η νομική κατοχύρωση της ίσης αμοιβής, το 8ωρο, το δικαίωμα στην άμβλωση είναι μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα, με τα τελευταία να δέχονται εδώ και κάποιο καιρό σημαντικές επιθέσεις.
Την ίδια στιγμή οι νόμοι που πέρασαν τους τελευταίους μήνες, που χτυπούν το δικαίωμα στη διαδήλωση και τη διαμαρτυρία, που βάζουν την αστυνομία μέσα στα πανεπιστήμια, κοκ δείχνουν πως όσο παραμένουμε στα πλαίσια αυτού του συστήματος οι νίκες μας θα είναι προσωρινές και πολλά από τα δικαιώματά μας, ακόμα και στοιχειώδη, θα κινδυνεύουν να περισταλούν. Γι’ αυτό οι αγώνες μας ενάντια στον σεξισμό, την έμφυλη βία και την καταπίεση των γυναικών πρέπει να πηγαίνουν χέρι-χέρι με τον αγώνα για την ανατροπή του σημερινού συστήματος και το χτίσιμο μιας κοινωνίας πραγματικής ισότητας, αλληλεγγύης, χωρίς εκμετάλλευση, φτώχεια και καταπίεση.
Comments